Ettelbréck a seng Schoulen am Zweete Weltkrich

D’Zäit vum Zweete Weltkrich war eng schwéier an däischter Zäit fir d’Lëtzebuerger, och fir d’Awunner vun Ettelbréck an Ëmgéigend. Vum Dag vun der Invasioun, dem 10. Mee 1940 un, huet déi däitsch Besatzungspolitik den Alldag vun de Lëtzebuerger geprägt, an dëst a ganz ville Beräicher vum privaten a gesellschaftleche Liewen.
Mir wëllen haut kuerz op d’Schoulen zu Ettelbréck wärend dem Zweete Weltkrich agoen:
Wat ass mat hinne geschitt?
Wéi goufen si vun den Däitsche fir hier Zwecker benotzt?
Wat huet dat fir d’Schüler bedeit?
Wéi de Krich ugefaangen huet, gouf et follgend Schoulen zu Ettelbréck:
• D‘Primärschoul
• déi jiddesch Schoul niewent der Synagog
• d’Sainte-Anne
• an d‘Ackerbauschoul
Eis Schoul, dat heescht de Lycée Technique, gouf et deemools nach net.
Als éischt huet déi jiddesch Gemeinschaft zu Ettelbréck, eng vun de gréissten am Land, d’Nazi-Herrschaft ze spiere kritt: nach am Joer 1940 gëtt hier Schoul zougemaach, d’Synagog verwüüst an d’Famillen no an no verdriwwen, deportéiert an e groussen Deel vun hinnen ëmbruecht.
D’Ettelbrécker Primärschoul leeft am Ufank nach ouni gréisser Changementer virun. Am Fréijoer 1941 kréien d’Schwësteren aus der Sainte-Anne awer verbueden, Unterrecht an der Primärschoul ze halen. Kuerz duerno gëtt d’Kräiz an de Klassesäll duerch en Hitler-Bild ersat, et kommen nei Programmer, ouni Franséisch-Cours, dofir awer mat „Leibesübungen“, also Sport als Haaptfach. Fir dëst korrekt ëmzesetze ginn dräi Däitscher, zwee Schoulmeeschteren an eng Joffer, zu Ettelbréck agesat.
Am Hierscht 1944, no der éischter Befreiung duerch d’Amerikaner, ass den Unterrecht erëm wéi fréier opgeholl ginn. No der Ardennen-Offensiv huet et allerdéngs méi laang, nämlech bis Abrëll 1945 gedauert, bis den Unterrecht konnt weidergoen. Ab Hierscht 1945 gouf et dunn nees e gereegelte Betrib an der Ettelbrécker Primärschoul.
Déi zwou weiderféierend Schoulen, d’Sainte-Anne an d’Ackerbauschoul, hunn de Krich net esou glimflech iwwerstan wéi d’Primärschoul.
D’Pensionat war iwwert de ganze Krich eng Ulafstell vu ville verschiddene Leit an huet eng wichteg Roll am Apparat vun de Besatzer gespillt. Vill Evakuéierter aus dem Süde vu Lëtzebuerg koumen no der Invasioun vun 1940 hei ënnerdaach. Am Laf vum Schouljoer 1940-41 sinn et dunn di däitsch Besatzer, déi sech hei annisten an de Betrib vun der Sainte-Anne-Schoul no an no onméiglech maachen. Enn 1940 plënnert d’NS-Frauenschaft an d’Gebai, am Mäerz 1941 ginn d’Schoulschwësteren fortgeschéckt an et gëtt eng Lehrerbildungsanstalt hei ageriicht, d.h. eng Schoul fir Schoulmeeschteren auszebilden. Aus der kathoulescher Schoul gëtt domat en Instrument vun der nationalsozialistescher Ideologie gemaach; och hei ginn d’Kruzifixen ewechgeholl, et gi Frühsport, Fahnengruß an Heimabende agefouert. Amplaz vun de reliéise Lidder ginn elo déi vun der Hitlerjugend gesongen. 

D’Schüler vun dëser Lehrerbildungsanstalt ware virun allem Lëtzebuerger, wouvun der awer eng ganz Rei sech net ënnerkréie gelooss hunn an heemlech an der Resistenz täteg waren. E puer vun hinnen hu misse mat hirem Liewe bezuelen.